Chris van Abkoude a.k.a. Charles Winters
Ooit ben ik gefascineerd geraakt door de kinderboekenschrijver Chris van Abkoude (1880-1960), later in de USA ook bekend onder de naam Charles Winters. Van Abkoude is schrijver van de legendarische kinderboeken over Kruimeltje en Pietje Bell.
Naast schrijver was van Abkoude onderwijzer, journalist, (oorlogs)cabaretier en rondreizend kinder-entertainer. Hij is grondlegger van het Nederlandse kindercabaret en was ruim veertig jaar actief als verhalenverteller, zanger, musicus, poppenkast speler, buikspreker en goochelaar.
In 1916 emigreerde de toen 35 jarige Van Abkoude naar de Verenigde Staten en ging daar in rook op. Bijna een eeuw later volgde ik zijn spoor naar de USA. Tijdens een jarenlange zoektocht ontrafelde ik de bijzondere geschiedenis van deze in Rotterdam geboren levenskunstenaar.
Inmiddels heb ik ruim twintig jaar onderzoek achter de rug naar het leven en werk van Chris van Abkoude.
In de voetsporen van Chris van Abkoude
De Vader van Pietje Bell
Eerste publicaties in 2002/2003
‘Knap staaltje Pamflettisme’
NRC
‘Leest als een spannend jongensboek’
Boekenpost
‘Prettig lezend en boeiend boek’
Biblion
Naar aanleiding van onderzoek in de Verenigde Staten schreef ik in 2002 samen met René Zwaap de biografische schets De Vader van Pietje Bell. Een van mijn eerste gouache schilderijen is gebruikt als omslag voor dit boek. Datzelfde jaar schreef ik voor de filmeditie Pietje Bell van Uitgeverij Kluitman ook een kinderversie van dit verhaal.
De media besteedde ruimhartig aandacht aan mijn eerste publicaties over Chris van Abkoude.
Dát is Pietje Bell!
Het vervolg in 2017
‘Goed geschreven en gedocumenteerd’
Volkskrant
‘Overtuigend’
Trouw
‘Zeer aanstekelijk’
Parool
‘Kleurrijk boek’
Nederlands Dagblad
Eervol is dat de biografie in 2018 werd genomineerd voor de Mr. J. Dutilhprijs, de tweejaarlijkse prijs van het historisch genoodschap Roterodamun voor het beste historische boek over een Rotterdams onderwerp.
Met De Vader van Pietje Bell was het verhaal nog lang niet klaar. In de daaropvolgende jaren vervolgde ik mijn speurtocht. Een groot aantal unieke vondsten rechtvaardigden een complete biografie. Eind 2017 verscheen Dát is Pietje Bell! Het Geheime leven van Chris van Abkoude, waarvoor ik de samenwerking zocht met de Rotterdamse stadshistoricus Jan Oudenaarden, die het Rotterdamse deel van de geschiedenis verder in kleurde. Ook bij dit boek is de omslag van mijn hand. Voor dit boek heb ik een CD geproduceerd met liedjes van Chris van Abkoude uit 1913. De destijds zeer controversiële liedjes zijn uitgevoerd door o.a. Frederiqe Spigt, Joris Lutz en Esther Hart.
Opnieuw besteedde de media veel aandacht aan mijn onderzoek naar Chris van Abkoude:
De Taalstaat NPO 2, 16 december 2017
Tijd voor Max NPO 1, 7 december 2017
Het verhaal gaat door
Nieuwe ontdekkingen
Terug naar de U.S.A.
Kort voor het verschijnen van de biografie kwam ik de oudste kleindochter van Chris van Abkoude op het spoor. Om de door mij beschreven levensgeschiedenis van haar grootvader persoonlijk uit de doeken te doen, verbleef ik in het voorjaar van 2018 twee weken in Virginia, USA.
Geheel onverwacht leverde dit bezoek ook mij nieuwe informatie én nieuwe inzichten op: Tijdens het verblijf bij deze zeer gastvrije familie werd een stoffige kartonnen doos met ca. honderd oude foto’s van Chris van Abkoude teruggevonden. Ook bleek de familie nog in het bezit van ruim 50 brieven en ansichtkaarten die door Chris van Abkoude in de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw aan zijn oudste zoon Pieter waren verzonden.
Behalve dat een aantal conclusies die ik had getrokken door dit persoonlijke archief werden bevestigd, ontdekte ik boeiende aanknopingspunten voor mooie nieuwe verhalen. Mijn zoektocht is dus nog niet ten einde….
Het bezoek inspireerde mij tot het maken van dit schilderij van Pieter, de oudste zoon van Chris van Abkoude.
